Władza rodzicielska po rozwodzie – co trzeba wiedzieć?

Podczas rozprawy rozwodowej sąd nie musi orzekać wyłącznie w sprawie ustania stosunku małżeńskiego. Wyrok rozstrzygać może także kwestie związane z majątkiem małżonków, a gdy ci mieli małoletnie dzieci, rozpatrywane będą także kwestie opieki nad podopiecznymi. Co warto wiedzieć na temat władzy rodzicielskiej, przygotowując się do rozwodu?

Opieka nad dziećmi, a dotychczasowe przepisy prawa

W przeszłości władza rodzicielska przekazywana była przy rozwodzie jednemu z małżonków. Sąd skłonny był przyznać ją obojgu rodzicom, gdy ci przedstawili pisemne porozumienie dotyczące współdziałania w sprawach dziecka. Gdy rozwód kończył się bez okazania dokumentu, wówczas władza rodzicielska przypadała tylko jednemu z opiekunów. Nawet, gdy pomiędzy małżonkami nie istniał spór dotyczący wychowywania małoletnich, a jedynie nie okazali stosownego pisma przed sądem. Przepisy te uległy jednak zmianie. 

Według jakich zasad sądy orzekają obecnie?

Dziś prawa rodzicielskie ustanawiane są z uwzględnieniem obojga rodziców, nawet gdy porozumienie dotyczące opieki nad dziećmi nie zostanie przedstawione na sali sądowej. Nie zamyka to jednak możliwości do ograniczania władzy rodzicielskiej jednemu z małżonków.

Podczas rozwodu sąd może orzec o:

• przyznaniu władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom,
• powierzeniu władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając ją względem drugiego rodzica,
• pozbawieniu, ograniczeniu lub zawieszeniu władzy rodzicielskiej w konkretnych i uzasadnionych przypadkach.

W sytuacji, gdy podczas rozprawy rozwodowej nie zostanie przedstawione porozumienie w sprawie władzy rodzicielskiej, wówczas sąd sam ustala sposób jej wspólnego wykonywania z uwzględnieniem dobra dziecka.

Wspólna władza rodzicielska – co powinno obejmować porozumienie wychowawcze?

Prawo dopuszcza, by dokument opisujący sposób wykonywania władzy rodzicielskiej sporządzany był w dowolnej formie. Informacje przedstawiane przed sądem powinny obejmować w szczególności porozumienie rodziców, dotyczące czasu opieki nad małoletnim, czy sposobach kontaktowania się z nim. Warto przedstawić także rozwiązania w sprawie podejmowania decyzji ważnych dla dziecka. Doświadczony radca prawny doradzić powinien także zawarcie w porozumieniu wychowawczym informacji o sposobie podziału kosztów utrzymania małoletniego. Warto zobaczyć informację na stronie Adwokatów z Warszawy https://dm-adwokaci.pl/uslugi-adwokackie/prawo-rodzinne/

Rozwód bez porozumienia w sprawie opieki nad dziećmi

Brak porozumienia małżonków odnośnie opieki nad dzieckiem skutkuje narzuceniem sposobu wykonywania wspólnej władzy rodzicielskiej przez sąd. W niektórych przypadkach dojść może do powierzenia opieki nad dzieckiem tylko jednemu z małżonków. Wówczas to sąd ustala miejsce pobytu małoletniego, czy zasądza na jego rzecz alimenty gwarantujące mu odpowiednie warunki do rozwoju i egzystencji. Dla rodzica, wobec którego nałożono stosowne ograniczenia, może oznaczać to, że odtąd nie będzie mógł decydować w wybranych kwestiach dotyczących dziecka.

Kiedy sąd pozbawia rodzica władzy nad małoletnim?

Może dojść również do sytuacji, gdy władza rodzicielska zostaje całkowicie odebrana małżonkowi w momencie rozwodu. Jak twierdzą adwokaci, przypadki te nie są odosobnione. Aby sąd mógł pozbawić jednego, bądź dwoje z rodziców praw do wychowywania dziecka musi nastąpić m.in. trwała przeszkoda, uniemożliwiająca sprawowanie władzy rodzicielskiej. Chodzi między innymi o umieszczenie opiekunów w więzieniu. Inny przypadek mówi o nadużywaniu władzy rodzicielskiej, czy zaniedbywaniu obowiązków wobec dziecka. Odebranie prawa do opieki nad małoletnim może nastąpić również w sytuacji, gdy rodzic w sposób trwały nie wykazuje zainteresowania podopiecznym.